پس از بررسی دوره مدرن متاخر اینک به معرفی تعدادی از معماران این دوره و آثار آنان می پردازیم.
آندو خود معمایی است.هیچ کس اطلاع دقیقی از زندگی شخصی او ندارد.حتی جای تردید است که از دانشگاهی فارغ التحصیل شده باشد.آنچه از او می دانیم آن که متولد اوزاکا در سال 1941 است و کارگاه شخصی خود را در سال 1970 دایر نمود و تا کنون بیش از یکصدو پنجاه پروژه ی معماری طراحی کرده است.
آندو بی شک مهم ترین و بانفوذترین معمار معاصر ژاپن است.
شهرت او بیشتر به خاطر ترکیبات موجز و منسجم ونحوه ی بکارگیری مصالح و بویژه بتن است.تجربه ی فضا وطبیعت و آفتاب و آسمان و باد مضمون های غالب معماری آندو هستند.گرچه برچسب کمینه گرایی بر او خورده است,اما بیشتر توجه او بر تلفیق فرم های مدرن با مفاهیم و شیوه های سنتی ژاپن معطوف است.به بیان دقیق تر ,هدف او تغییر معنای طبیعت از گذرگاه معماری است و همه ی اینها , ریشه در سنت منطقه ای زیستگاه او - یعنی کانزای - دارد.
"خانه ی دیوار" , "شهرک روکوکو" , "نمازخانه ی کوه روکوکو" و"موزه ی ادبیات هیمجی " از جمله ی مشهورترین آثار اوست.
ادامه مطلب ...
-گفتگویی متفاوت با پیتر آیزنمن
اگر عاشق معماری نیستید اصلاَ سراغش نروید،چون بازارش کساده
ادامه مطلب ...
زاها حدید در سال ۱۹۵۰ در بغداد در خانوادهای روشنفکر و مسلمان متولد شد. او تحصیلات دوران ابتدایی را در یکی از دیرهای کاتولیک فرانسویزبان بغداد سپری کرد.
ادامه مطلب ...
بنیاد آقاخان یک موسسه است که در زمینه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، علمی و ... در سطح جهان فعال است.
کریم آقاخان موسس این بنیاد در زمینه فرهنگی برنامههایی را جهت احیای میراث جوامع اجرا میکند که از جمله آنها فعالیتهای معماری و مرمتی در سرزمینهای اسلامی است.
جایزه معماری آقاخان که بزرگترین جایزه معماری است و برنده آن 500000 دلار آمریکا دریافت میکند، به نمونه های عالی معماری از نظر طراحی معاصر، مجموعههای مسکونی محلی، اقدامات حفاظتی و مرمتی و همچنین احیا و کاربری جدید دادن به بناها و بافتهای تاریخی و در نظر داشتن مسائل اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و ... در این طرحهای اجرا شده تعلق میگیرد.
آغاز به کار شناسایی نمونههای معماری و اعطای این جایزه از سال 1977 بود. این جایزه همچنین در پی شناسایی طرحهایی بود که بر گفتمان معماری در جهان اسلام تاثیر بگذارد.
در میان جایزههای معماری مهم، این جایزه بسیار منحصر به فرد است که نه تنها به کارهای برجسته انفرادی معماران معاصر ارج می پردازد، بلکه پروژههایی را شناسایی میکند که راهحلهای نوین و قابل تکثیری را برای مشکلات توسعه اجتماعی نمایانگرمیسازند.
این جایزه به شهرداریها، صاحبخانهها، و استادکاران و بناکارها اهدا شده است.
پروژههای برنده شامل مجتمعهای مسکونی، ترمیم بناهای مستقل، پروژههای حفاظت بافت و محیط، چشم اندازها و انگارههایی از ساخت و ساز که هدف آن بهبود و توسعه محیط شهری است،میشود.
هر دوره سه ساله شامل یک مرحله فشرده نامزدی، ثبت مستندات و بررسی فنی پروژهها است.
در حین دوره، صدها ساختمان معاصر و پروژههای حفاظت و مرمت شناسایی شده و به هیأت داوران ارشد معرفی میشوند.
اعضای هیأت داوران که در زمینههای گوناگونی مثل هنر، باستانشناسی، برنامهریزی شهری و معماری، تخصص دارند پروژههای برنده را انتخاب میکنند.
این جایزه، مستندات بیش از شش هزار طرح ساختمانی را از سراسر جهان گردآوری کرده است و از این میان 90 پروژه به عنوان برندگان جایزه انتخاب شدهاند.
همچنین جایزه ویژه این بنیاد تاکنون به سه معمار شاخص یعنی رفعت چادرجی، حسن فتحی و جفری باوا اهدا شده است.
از طرحهای معماری دریافتکننده این جایزه میتوان برجهای دوقلوی پتروناس در مالزی، کتابخانه اسکندریه در مصر، مسجد العباس در یمن، احیای شهر تاریخی بیت المقدس و ... را نام برد.
این جایزه به برخی از طرحها و پروژههای معماری و مرمت و احیای انجام شده در ایران نیز تعلق گرفته است که عبارتند از پناهگاه ساخته شده با کیسه شنی، شهر جدید شوشتر، باغ فردوسی در تهران، مرمت چهلستون، هشت بهشت و عالی قاپو در اصفهان و احیای چند بنای تاریخی در اصفهان و یزد.
جایزه معماری آقاخان بر خلاف جایزه پریتزکر، بر روی شیوههای بومی و اسلامی و راهکردهای معماری کهن و نوین در توسعه جهان سوم نیز متمرکز است.
همچنین این جایزهای است که هر سه سال یک بار از سوی بنیاد شبکه توسعه آقاخان به یک یا چند معمار زنده اعطا میشود.
از میان هیئت داوران جایزه آقاخان میتوان به افراد زیر اشاره کرد
زاها حدید
شما طراح مرکز ورزشها ی آبی المپیک ٢٠١٢ بوده اید لطفا راجع به ایده ومفهومی که در ورای این ساختمان وجود داشته توضیح دهید؟
تقریبا یک موج، یا دو موج، اما در واقع با مورفولوژی ارگانیکی که در عمق آب هست نیز کار کرده ایم.پشت بام این ساختمان مواج است چون می
خواستیم به یک سطح افقی سبک وبی وزن [از لحاظ بصری] برسیم .
و این کار ظاهرا سه برابر هزینه داشته آیا این درست است؟
پروژه اولیه شامل تمام احتمالات و هزینه ها نبود. ممکن است مصالح قیمتش پایین بیاید.مصالح در حال حاضر هزینه بر هستند و بازار رقابتی جهانی
دارند قیمت بتون،سیمان و استیل بالا بوده ، البته قیمتها متفاوتند، بخشی برای ساخت و ساز به کار میرود و بخشی دیگر شامل همه چیز می شود و برای
همه موارد بکار میرود که نمی توان آنها را با هم ترکیب کرد یا با هم در نظر گرفت.
علت این که مردم نسبت به این که یک چنین ساختمانی چقدر هزینه دارد علاقه نشان می دهند، چیست؟
به این دلیل که همه ساختمانهای عمومی آنجا به دقت موشکافی می شوند و توجه زیادی بر روی آنچه بعد از المپیک به جا می ماند ، می شود.این که
چطورچنین فضایی یک منطقه را احیا می کند . به یک غرفه نمایشگاهی و یک پارک تبدیل می شود که به همه محله خدمات می دهد .باید در مورد این
چیزها به روش استراتژیک فکر کرد ونه به عنوان یک پروژه ی مجزا .
به خاطر سرو صدا و اعتراضهایی که در رابطه با هزینه و بحران اقتصادی وجود دارد آیا هیچ آرزو نمی کردید که ساختمان ساده تری طراحی میکردید؟
در این شرایط بحران اقتصادی ، بالا بردن روحیه حتی مهم ترهم هست و باید از آنچه که در گذشته وبا عجله انجام شده درس بگیریم .شما درهیچ کدام
ازاین ساختمانها راضی نیستید. نمی توانید خیلی سریع استخر را کوچک کنید زیرا که استخر المپیک است، شما نمی توانید روی فضاهای در حال تغییر
جرح و تعدیلی انجام دهید ، روی سطوح شیشه ای .
کار شما کاملا"اختلاف برانگیز بوده ، آیا این اقدام دلیلی برای آغاز یک بحث و مجادله است؟
نه ، اما به خاطر اینکه در ابتدا ناآشنا بود مردم علاقه ای به آن نشان نمی دادند .
در یک دوره زمانی ، شما در خارج از انگلستان برنده ی جوایزی شده بودید و مامویت انجام پروژه هایی داشتید ، اما نتوانستید بنایی را اینجا بسازید ،
آیا تغییری حاصل شده است؟
نه فکرنمی کنم
آیا شما در اینجا احساس خارج از بازی بودن می کنید؟
خیر، من فقط احساس افسوس می کنم ، چون کارهای من از آنچه که اینجا یاد گرفته ام ریشه گرفته است و پاسخی است به این نوع شهر ؛ پاسخی است به
این که چگونه می توان در یک شهر تاریخی کار کرد .
شما به خاطر ترسناک بودن شهرت دارید ؛
من در این رابطه کاری نمی توانم انجام دهم ،فکر کنم که زنان زیادی با این ویژگی وجود دارند. من لزوما"در مقابل قوانینی که بر اساس یک دیدگاه ثابت
وجود دارد (که چگونه باید باشیم) ایستادگی می کنم
باایجاد وحشت شما فکرمی کنید آنها انگلیسی نیستند؟
من مطمئن نیستم که این یک موضوع نژادی است البته لحظاتی هست که به عقیده من همان وضعیت را نشان می دهند ،به گمانم این به همان دلیل است که
شما از قاعده معمول پیروی نمی کنید و مردم با این رفتارراحت نیستند .این بدین معنی نیست که من تلاش می کنم مطلوب نباشم یا آنها را بترسانم .
آیا از این که انگشت نما باشید لذت می برید؟
گاهی اوقات دلنشین است
اخیرا" کفشی طراحی کردید و حالا هم که شیر آب ،آیا در پی آن هستید که این کارها را بیشتر قابل دسترس کنید؟
نه واقعیت این است که اینها فقط تفریحی است ،شما به این موضوعات باید عملکردی فکر کنید و چون اینها چیزهای کوچکی هستند ،همه خطوط باید
کاملا خوب باشند .نمی توانند ناشیانه و بدون زیبایی باشند .شما باید همانند یک مجسمه روی آن کار کنید اما به هر حال این یک شیرآب است که باید کار
کند .
شما گفته بودید که از معماران بغدادی الهام گرفته اید؟
بغداد شهر بسیار زیبایی است که حومه های شهری زیبایی دارد. زندگی در خاورمیانه متفاوت از دیگر جاها است .
آخرین باری که برگشتید چه زمانی بود؟
سال ١٩٧٩
آیا به دنبال شرکت در توسعه و پیشرفت آن هم هستید؟
این خیلی دلچسب است اما لازمه اش اینست که فراتر از یک ساختمان باشد .پیشرفت دوباره یک آرزوی بزرگ است وویرانه های زیادی وجود دارد و
کسی را می خواهد که به این فکر کند که چگونه این جامعه را بسازد و دوباره مردم را احیا کند .واین خیلی فراترازساختن چند ساختمان فرهنگی است .
آیا برای بغداد دلتنگ شده اید ؟
من از جهاتی دلتنگم ، دلتنگ زبانشان و آن آرامشی که در این شهرها و در کناررودخانه های بزرگشان وجود دارد.چه در قاهره و چه در بغداد شما در
کنار رودخانه ها می نشینید و به این فکر می کنید که چگونه این رودها هزاران سال جاری هستند. لحظات سحرآمیزی دراین مکان ها وجود دارد.
منبع: روزنامه گاردین